آیا اطلاق اصطلاح جعلی “کردی اورامی” بر شاهنامه و متون حماسی، غنایی و دینی گورانی با ساخت ادبی این متون سازگار است؟ اگر نظری اجمالی به شاهنامه میرزا الماس خان و یا مصطفی بن محمود گورانی، دیوان و روضه الصفای میرزا عبدالقادر پاوه ای، دیوان بیسارانی، ملا مصطفی تخته، دیوان […]

تحریف ادبیات گوران توسط بازنویسان و ناشران متون گورانی: در چند دهۀاخیر در عراق و ایران ناشرانی اقدام به بازنویسی بیاضها و مخطوطات گورانی نموده اند و این امر به جهات عدیده سبب تحریف متون گردیده است: 1- آواشناسی متون دگرگون شده، بر سیاق فونولوژی سورانی درآمده است، برای نمونه […]

مفهوم گورانشاه/ گورانشهر در برابر کُردوار: دوگانگی کرد-گوران در عین حال مبین دوگانگی زیست گورانشهری در برابر معیشت کُردَواری است، واژۀکردوار Kordawār مأخوذ از کُردهوار(گه) Kordhawārga و نمایانگر مردمان ساکن در هوارگه هاست و نمیتواند خصوصیت اصلی گوران را که یکجانشینی در شهرها و روستاها است، دربرگیرد، کُردوار لفظی بومی […]

طوایف چگنی: بنابر تاریخ آل جلایر در حمله مغول اختلافی میان قبایل کُرد بروز کرد و ایلات چگنی، زنگنه و سیاه‌منصور بالغ بر سی هزار نفر به صحرای قراباغ کوچیدند و در زمان صفویه آنگونه شرفنامه و عالم آرای عباسی آورده‌اند، جمعیت زیادی از آنها در خراسان بوده، حداقل پانصد […]

گبر(ان) Gabr(ān)، گَور Gawr(ān)، گوران (ان) Gōrān(ān): بنابر لغت نامۀدهخدا زیر مدخل “گبر” گَبر بمعنی آتش پرست، در (برهان قاطع) و (انجمن آرا)، مجوس، زرتشتی بِه دین: هربذ، مجاور آتشکده و قاضی گبران، در (منتهی الارب) است. بعقیدۀپورداود گبر از لغت آرامی هم ریشۀ «کافر» عربی مشتق است و امروزه […]

سرزمین گوران در متون تاریخی: در جغرافیای استرابون Strabo, Geo 11,14,14 آمده است: گویا آن دسته از اهالی تراس Thracia موسوم به Σαραπάρας (Saraparae) به معنی κεφαλοτόμους (Cephalotomous = Decapitators) (جلادان گردن زن) در آنسوی ارمنستان در نزدیک (سرزمین) گورانیه  Γουρανίων (Gouranion = Guranium) و (سرزمین) ماد Μήδιων (Medion = […]

گوردخمۀ روانسر در دل کوه یَره وِل  روانسر دارای آثار پیش از تاریخی و تاریخی مهمی بوده قدیمیترین آثار سکونت انسان در اطراف روانسر به دوره پارینه سنگی میانی تا فرا پارینه سنگی بازمیگردد(حدود ۵۰ هزار سال تا ۱۲هزارسال پیش) که بقایای آنها در غارهای کولیان، جاوری و رودخانه گراب […]

بنوشته حسن سلیمی عبدالملکی در تاریخچۀ طوایف مزبور “عبدالملکی، عبدالمالکی، عبدالملکیان یا ملکیهای غرب مازندران در بخشهای کجور (روستاهای میرکلاه، کدیر، پول)، چمستان و صلاح الدین کلا ساکن اند، همگی به عبدالملکی یا اوملکی شهرت دارند. آنها شعری به گویش عبدالملکی بدین مضمون دارند: (قبلِ اسلام یانَه مان کردستان بی/ […]

کندوله و پریان: سیرتاریخی این طایفه درسراسر دوران مأموریت فوج زنگنه درروزگار قجر درنبردهای هرات و آذربایجان و … نمایان است. افرادی ازایشان بمنصب خانی و سلطانی رسیدند، ازجمله میرزارجبخان و دو پسرش محمد خان سلطان و نایب تاریمراد و نوادگانش قاسمخان سلطان و نایب طاقمراد و نیز پیر ولی […]